अमेरिकामा एक पुरुषले आफूले नगरेको अपराधमा साढे सात वर्ष जेल बस्नुपरेको छ । यति मात्र होइन, ति व्यक्तिलाई आफु निर्दोष भएको साबित गर्न ४७ वर्ष कुर्नु परेको छ । सन् १९७५ मा न्यूयोर्कका एक पुरुषलाई बलात्कारको अभियोगमा गिरफ्तार गरिएको थियो। अहिले नयाँ डिएनए परीक्षणका आधारमा उनले सफाइ पाएका छन् ।
म्याकको मुद्दा हेर्दै आएको इनोसेन्स प्रोजेक्टले अमेरिकी इतिहासको सबैभन्दा लामो गलत सजायलाई नयाँ डीएनए प्रमाणहरूद्वारा उल्टाउन सफल भएको बताएको छ। अहिले दक्षिण क्यारोलिना निवासी लियोनार्ड म्याकले आफ्नो ७२ औं जन्मदिनमा मुक्तिको उपहार प्राप्त गरेका छन् ।
७२ वर्षको उमेरमा पाए न्याय
भनिन्छ एकदिन सत्य बाहिर आउँछ । यो अमेरिकाको घटनाले पनि प्रमाणित गरेको छ । करिब पाँच दशकअघि न्यूयोर्क राज्यको ग्रीनबर्गमा ७२ वर्षका लियोनार्ड म्याकमाथि एक किशोरीलाई बलात्कार गरेको आरोप लागेको थियो। झण्डै ५० वर्षको लामो कानूनी लडाइपछि निर्दोष ठहरिएपछि म्याकले अन्ततः आफु स्वतन्त्र भएको बताएका छन ।
घटना यस्तो थियो
विज्ञप्तिमा भनिएको छ कि २२ मे, १९७५ मा, दुई किशोर किशोरीहरूलाई न्युयोर्क राज्यको ग्रीनबर्गमा स्कूलबाट घर जाँदै गर्दा अज्ञात व्यक्तिले रोकेको थियो। तीमध्ये एकजना बलात्कृत भएकी थिइन् भने अर्की बालिका भागेर विद्यालय पुगीन र शिक्षकलाई सबै कुरा सुनाइन् । शिक्षकले तुरुन्तै प्रहरीलाई बोलाए । उक्त घटना गोराहरुको बाहुल्य क्षेत्रमा घटेको थियो ।
यसपछि ग्रीनबर्ग पुलिस विभागले तुरुन्तै अनुसन्धान सुरु गर्यो। प्रहरीले एक २० वर्षीय संदिग्ध कालो मानिस आरोपी भएको आसंकामा खोजी शुरु गर्यो । त्यसैबेला प्रहरीले लियोनार्ड म्याकलाई छिमेकमा ड्राइभ गरिरहेको देख्यो। म्याकले संदिग्धको भन्दा फरक लुगा लगाएको थियो , तर म्याक अफ्रिकी-अमेरिकी भएकाले प्रहरीले साढे दुई घण्टाको खोजी पछि पक्राउ गर्यो।
वेस्टचेस्टर काउन्टी अभियोजकको कार्यालयले त्यस समयमा डीएनए परीक्षण उपलब्ध नभएको कारण म्याकलाई दोषी मानेको थियो र उनलाई आजीवन जेल सजाय सुनाइएको थियो। तर, म्याकले आफु निर्दोष भएको साबित गर्न लडाइँ जारी राख्यो । अहिले डीएनए परीक्षणले सत्यतथ्य बाहिर आएको छ । म्याकलाई अदालतले निर्दोष घोषित गरेको छ। यसै क्रममा अर्का अपराधी पत्ता लागेको छ, जसले आफ्नो अपराध स्वीकार गरेको छ ।
जिल्ला अधिवक्ताको कार्यालयले म्याकको लगभग ५० वर्षको लडाईलाई इनोसेन्स प्रोजेक्टको लागि अमेरिकी इतिहासमा डीएनए प्रमाणहरूद्वारा उल्ट्याएको सबैभन्दा लामो गलत सजायको रूपमा उद्धृत गरेको छ ।
नेशनल रजिस्ट्री अफ एक्सोनरेशन्सका अनुसार अमेरिकामा सन् १९८९ यता, नयाँ डीएनए परीक्षणको आधारमा ५७५ गलत रूपमा दोषी ठहर भएका व्यक्तिलाई सफाइ दिइएको छ। जसमध्ये ३५ जना कार्यान्वयनको पर्खाइमा छन् । विश्लेषकहरू भन्छन् कि निर्दोष गोरा मानिसहरू भन्दा काका मानिसहरू दोषी ठहरिने सम्भावना बढी हुन्छ। तर, अमेरिकाको कुल जनसङ्ख्यामा अश्वेतहरूको हिस्सा १३.६ प्रतिशत मात्रै छ । जबकि, १९८९ र २०२२ को बीचमा दोषी ठहरिएका ३३०० जना मध्ये आधा भन्दा बढी काला थिए।
सत्य, तथ्य र स्वतन्त्र सामूदायिक डिजिटल मिडिया
