रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्सी (NSA) को गोप्य निगरानी अपरेसनको बारेमा जानकारी चुहाएको नौ वर्षपछि राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्सीका पूर्व ठेकेदार एडवर्ड स्नोडेनलाई सोमबार रूसी नागरिकता दिएका छन्।
राष्ट्रिय सुरक्षा एजेन्सीका पूर्व ठेकेदार एडवर्ड स्नोडेन , ३९ , संयुक्त राज्य अमेरिकाबाट भागेर २०१३ मा गोप्य फाइलहरू लीक गरेपछि रसियामा शरण दिइएको थियो। सन् २०२० मा रुसले स्नोडेनलाई स्थायी बसोबासको अधिकार दिएको थियो त्यसपछि उनलाई रुसी नागरिकता प्राप्त गर्ने औपचारिक बाटो खुलेको थियो । स्नोडेनले सुरक्षा एजेन्सी द्वारा गरिएको विशाल घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय निगरानी अपरेसनहरूको गोप्य दस्तावेज सार्वजनिक गरेका थिए ।
अमेरिकी अधिकारीहरूले वर्षौंदेखि उनलाई जासुसीको आरोपमा आपराधिक मुद्दाको सामना गर्न संयुक्त राज्य अमेरिका फर्काउन चाहेका थिए । उनको राहदानी र नागरिकता अमेरिकी सरकारले खारेज गरेको छ । स्नोडेन ‘बुज एलेन ह्यामिल्टन’ नामक निजी कम्पनीमा काम गर्थे । यो कम्पनी एनएसएको उपठेकेदारका हैसियतले काम गर्थ्यो । यसरी एउटा निजी कम्पनीले स्वयम् अमेरिकी वा जुनसुकै मुलुकका उच्च पदाधिकारीहरु : राष्ट्रपति, न्यायाधीश र सांसदलगायतको डिजिटल विवरण हेर्न सक्छ भन्ने सार्वजनिक चर्चाको बिषय भएको हो।
७२ जना विदेशी नागरिकलाई नागरिकता दिने पुटिनको आदेशमा क्रेमलिनको टिप्पणी बिना स्नोडेनको नाम देखा परेको थियो।
नोभेम्बर २०२० को ट्वीटको अपडेट गरिएको संस्करणमा स्नोडेनले पछि सन्देश जारी गर्दै आफुले आफ्नो परिवार सँगै रहन चाहेको र गोपनीयताको लागि आग्रह गरेको भनेका छन् ।
“हाम्रा आमाबाबुबाट वर्षौंको बिछोड पछि, मेरी श्रीमती र म हाम्रा छोराहरूबाट अलग हुने कुनै इच्छा छैन,” ट्वीटमा लेखिएको छ।
“दुई वर्षको पर्खाइ र लगभग दश वर्षको निर्वासन पछि, मेरो परिवारको लागि थोरै स्थिरताले फरक पार्नेछ। म तिनीहरूका लागि र हामी सबैको लागि गोपनीयताको लागि प्रार्थना गर्दछु।
नयाँ ट्वीटमा क्रेमलिन नेताको आदेशलाई उल्लेख गरेको छैन , तर यो २०२० ट्विटर थ्रेडसँग जोडिएको छ जसमा स्नोडेनले भनेका छन् कि उनी र उनको परिवारले दोहोरो अमेरिकी-रूसी नागरिकताको लागि आवेदन गरिरहेका थिए।
अमेरिकी विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता नेड प्राइसले अमेरिकी नागरिकको हैसियतमा स्नोडेनको हैसियतमा भएको कुनै परिवर्तनबारे आफूलाई थाहा नभएको प्रेस ब्रीफिंगमा बताएकी छन् ।
रुसले सन् २०२० मा स्नोडेनलाई स्थायी बसोबासको अधिकार दिएको थियो, जसले उनलाई रुसी नागरिकता प्राप्त गर्ने बाटो खुला गरेको थियो।
(एजेन्सीहरूको सहयोगमा )
सत्य, तथ्य र स्वतन्त्र सामूदायिक डिजिटल मिडिया