राजनीतिक विश्लेषकको रूपमा, इतिहासको पारदर्शिताले जनताको विश्वास, चासो वा चाहना मात्र नभएर राष्ट्रको हितमा कस्तो प्रभाव पार्छ भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण हुन्छ। डोनाल्ड ट्रम्पले जनवरी २३, २०२५ मा हस्ताक्षर गरेको पछिल्लो कार्यकारी आदेशले ऐतिहासिक सत्यताहरू उजागर गर्नका लागि महत्त्वपूर्ण कदम उठाएको छ। यो आदेशले जॉन एफ. केनेडी (जेएफके), रोबर्ट एफ. केनेडी (आरएफके), र डा. मार्टिन लुथर किङ्ग जुनियर (एमएलके) को हत्या सम्बन्धी फाइलहरूको वर्गीकरण हटाउन निर्देशन दिएको छ।
यस निर्णयले बीसौं शताब्दीका केही सबैभन्दा दूखद र ऐतिहासिक घटनाहरूमा सत्य पत्ता लगाउने अभियानलाई पुनः जीवन दिएको छ। यी तीन महान् व्यक्तित्व—प्रगतिका प्रतीक, आशाका स्रोत, र परिवर्तनका प्रतिमूर्तिहरू—को हत्या अमेरिकाको समाजमा गहिरो प्रभाव पार्ने घटना बने। दशकौं लामो अनुसन्धान र छानबिनको बाबजुद पनि, षडयन्त्रको नालिबेली, गोप्य उद्देश्यहरू, र लुकाइएको तथ्यहरूबारे प्रश्नहरू अझै उब्जिरहेको छ।
कार्यकारी आदेशको मुख्य बुँदाहरू
यो आदेशले राष्ट्रिय गुप्तचर निर्देशक (Director of National Intelligence) र महान्यायाधिवक्तालाई (Attorney General) दुई चरणमा कदम चाल्न निर्देशन दिएको छ। पहिलो चरणमा, उनीहरूले १५ दिनभित्र जेएफकेको हत्या सम्बन्धी सबै फाइलहरूको पूर्ण खुलासाका लागि योजना तयार गर्नुपर्छ। दोस्रो चरणमा, ४५ दिनभित्र आरएफके र एमएलकेको हत्या सम्बन्धी फाइलहरूको खुलासाका लागि योजना प्रस्तुत गर्नुपर्नेछ।
ट्रम्पले यस आदेशसँगै दिएको वक्तव्यमा भने, “अब यी फाइलहरू रोक्न जनताको हितमा छैन।”
इतिहासको गोप्यता र पारदर्शिताका प्रयासहरू
यसअघि पनि यी फाइलहरू सार्वजनिक गर्ने प्रयास गरिएको थियो। ट्रम्पले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा जेएफके हत्यासम्बन्धी हजारौं दस्तावेजहरू सार्वजनिक गरेका थिए। तर, धेरैजसो फाइलहरूमा राष्ट्रिय सुरक्षासँग सम्बन्धित कारणले गोप्यता कायम गरिएको थियो।
रोबर्ट एफ. केनेडी जूनियर, जसले लामो समयदेखि आफ्नो काका (जेएफके) को हत्याको सम्बन्धमा पारदर्शिता माग्दै आएका छन्, यस्ता फाइलहरूको पूर्ण खुलासाको लागि आवाज उठाउँदै आएका थिए।
यस कदमका प्रभावहरू
राजनीतिक दृष्टिकोणबाट, यो आदेश केवल पारदर्शिताको प्रयास मात्र होइन। यसले अमेरिकी सरकारले विगतका घटनाहरूमा कस्तो भूमिका खेलेको थियो भन्ने बुझ्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ।
यी फाइलहरू सार्वजनिक भएमा षड्यन्त्रको नालिबेली, सरकारी संस्थाहरूको भूमिकाबारे प्रश्नहरू, वा विदेशी शक्तिहरूको संलग्नताको सम्भावना उजागर हुन सक्छ। एमएलके हत्यासम्बन्धी फाइलहरूको समावेशले अमेरिकी जातीय सम्बन्ध र न्यायको बहसलाई थप गहिराइ दिन सक्छ।
ट्रम्पको राजनीतिक विरासत
यो कार्यकारी आदेशले ट्रम्पको राजनीतिक इतिहासमा एक महत्त्वपूर्ण उपलव्धि बन्न सक्छ। यो निर्णयले ऐतिहासिक स्पष्टताका लागि ट्रम्पको प्रतिबद्धतालाई देखाउँछ।
यस कार्यले केवल इतिहासकै एक अध्यायलाई पुनः लेख्न सक्ने मात्र नभएर, अमेरिकी समाजमा विश्वास निर्माण गर्ने मार्ग पनि खोल्न सक्छ। सत्य जुनसुकै होस्, यसले अमेरिकी इतिहासको कथा र आजको राजनीतिक अवस्था दुबैलाई आकार दिनेछ। सत्यको खोजले इतिहासलाई मात्र होइन, वर्तमानलाई पनि गहिरो रूपमा प्रभावित पार्नेछ।
