अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केन अहिले चीन भ्रमणमा छन् । ब्लिन्केनको यो भ्रमण अमेरिका र चीनबीचको सम्बन्ध र सुधारका लागि निकै महत्वपूर्ण मानिएको छ । भ्रमणका क्रममा ब्लिन्केनले आज चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङसँग भेट गरी अमेरिका–चीन सम्बन्ध सुधार गर्ने विषयमा छलफल गरेका थिए । उनले दुई शक्तिबीचको सम्बन्धलाई स्थिर बनाउने उद्देश्यले गरेको भ्रमणको दोस्रो र अन्तिम दिन भेटवार्ता गरेका छन् ।
अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले पदभार ग्रहण गरेपछि चीन भ्रमण गर्ने ब्लिन्केन पहिलो उच्चस्तरीय अमेरिकी अधिकारी हुन्। उनी पाँच वर्षमा बेइजिङ भ्रमण गर्ने पहिलो अमेरिकी विदेशमन्त्री हुन्।
गत वर्ष बालीमा भएको भेटमा बाइडेन र चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले चाँडै ब्लिन्केन भ्रमण गर्ने सहमति गरेका थिए। यो फेब्रुअरीमा हुने भनिएको थियो तर चिनियाँ जासूस बेलुनहरू अमेरिकी आकाशमा देखा परेपछि ब्लिन्केनको भ्रमणमा ढिलाइ भएको थियो ।
ब्लिन्केन-सी बिच ग्रेट हल अफ द पिपलमा आयोजित भेटघाट लगभग ३५ मिनेट सम्म चलेको थियो ।
“राष्ट्रपति बाइडेनले मलाई बेइजिङ भ्रमण गर्न आग्रह गर्नुभयो किनभने उहाँ विश्वास गर्नुहुन्छ कि संयुक्त राज्य अमेरिका र चीनको हाम्रो सम्बन्ध व्यवस्थापन गर्ने दायित्व र जिम्मेवारी छ,” ब्लिन्केनले सीलाई भने। “संयुक्त राज्य अमेरिका त्यसो गर्न प्रतिबद्ध छ। यो संयुक्त राज्य अमेरिकाको हितमा, चीनको हितमा र विश्वको हितमा छ।”
चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले विश्वलाई सामान्यतया स्थिर चीन-अमेरिका आवश्यक रहेको बताउदै भने, ‘अमेरिकीहरू जस्तै चिनियाँहरू पनि सम्मानित, आत्मविश्वासी र आत्मनिर्भर व्यक्ति हुन् र उनीहरू दुवैलाई राम्रो जीवन बिताउने अधिकार छ।’
सी ले भने “चिनियाँ पक्षले हाम्रो निर्णय स्पष्ट गरेको छ र राष्ट्रपति बाइडेन र म बालीमा पुगेका साझा समझदारीलाई पालना गर्न दुवै पक्ष सहमत भएका छन्। दुई पक्षले केही खास विषयमा प्रगति र सहमति पनि गरेका छन् । यो धेरै राम्रो छ । यो भन्न सुरक्षित छ कि अन्तरक्रियाहरू सधैं आपसी सम्मान र इमानदारीमा आधारित हुनुपर्छ। म आशा गर्छु कि यस भ्रमणबाट सचिव महोदय, तपाईंले चीन-अमेरिका स्थिरतामा थप सकारात्मक योगदान दिनुहुनेछ”।
‘चीनले अमेरिकी हितलाई सम्मान गर्छ र अमेरिकालाई चुनौती दिन वा विस्थापित गर्न खोज्दैन। त्यसैगरी, संयुक्त राज्य अमेरिकाले चीनलाई सम्मान गर्नुपर्छ र चीनको वैध अधिकार र हितलाई चोट पुर्याउनु हुँदैन। कुनै पनि पक्षले अर्को पक्षलाई आफ्नै इच्छाले आकार दिने प्रयास गर्नु हुँदैन, अझै पनि अर्को पक्षलाई विकासको वैध अधिकारबाट वञ्चित गर्नु हुँदैन,’ सीले भने।
सीले भने कि चीनले सधैं सुदृढ र स्थिर चीन-अमेरिका देख्न चाहन्छ। दुई प्रमुख देशहरूले विभिन्न कठिनाइहरू पार गर्न र पारस्परिक सम्मान, शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व र सहयोगको आधारमा एकजुट हुने सही बाटो खोज्न सक्छन्, अमेरिकी पक्षलाई तर्कसंगत र व्यावहारिक दृष्टिकोण अपनाउन र चीनसँग काम गर्न आह्वान गर्दछ।
ब्लिन्केनले सोमबार चीनका शीर्ष कूटनीतिज्ञ वाङ यीसँग तीन घण्टा लामो छलफलको लागि भेटेका थिए जसलाई राज्य विभागले “निरपेक्ष र फलदायी” भनेर टिप्पणी गरेको छ ।
राज्य विभागका प्रवक्ता म्याथ्यू मिलरले एक विज्ञप्तिमा ब्लिन्केन र वाङले “द्विपक्षीय र विश्वव्यापी मुद्दाहरूको दायरालाई सम्बोधन गरे” साथै “साझा अन्तरराष्ट्रिय चुनौतीहरूमा सहयोग खोज्ने अवसरहरू” भनेका छन् ।
“सचिवले संयुक्त राज्य अमेरिका र चीन बीचको प्रतिस्पर्धालाई द्वन्द्वमा नपार्ने कुरा सुनिश्चित गर्न सञ्चारको खुला च्यानलहरू मार्फत जिम्मेवारीपूर्वक व्यवस्थापन गर्ने महत्त्वलाई जोड दिए,” मिलरले भने। “सचिवले दोहोर्याए कि संयुक्त राज्यले चिन्ताका क्षेत्रहरू उठाउन र अमेरिकी जनताको हित र मूल्यहरूको लागि खडा हुन कूटनीति प्रयोग गर्न जारी राख्नेछ।”
चीनको विदेश मन्त्रालयले एक विज्ञप्तिमा भन्यो कि वाङले ब्लिन्केनलाई भेटघाट अमेरिका-चीन सम्बन्धको एक महत्वपूर्ण समयमा आएको र “बिग्रन लागेको सम्बन्धलाई उल्टाउन आवश्यक छ” भने।
वाङले दुई देशबीचको सम्बन्धलाई स्थिर बनाउने सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कारक भनेको आपसी सम्मान रहेको बताए ।
ताइवानका सम्बन्धमा वाङले संयुक्त राज्य अमेरिकाले ताइवानको स्वतन्त्रताको विरोध गर्नुपर्छ र चीनसँग यस विषयमा सम्झौता गर्ने ठाउँ नभएको बताए।
आइतवार, ब्लिन्केन र चिनियाँ विदेशमन्त्री किन ग्याङले बेइजिङमा “स्पष्ट” र “प्रत्यक्ष” वार्ता गरे, राज्य विभागले एक बिज्ञप्तिमा भनेको छ ।
साढे सात घण्टाको भेटमा छिनले संयुक्त राज्य अमेरिका आउनको निमन्त्रणा स्वीकार गरे। दुई देशबीच थप उडानका लागि पनि सम्झौता भएको बताइएको छ ।
सत्य, तथ्य र स्वतन्त्र सामूदायिक डिजिटल मिडिया
