अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बुधवार सबै आयातमा १०% ट्यारिफ लगाउने घोषणा गरेका छन्। ह्वाइट हाउसको रोज गार्डेनमा आयोजित सम्बोधनमा उनले यो नीतिलाई अमेरिकी उद्योगहरू संरक्षण गर्न र व्यापार असन्तुलन सुधार गर्न गरिएको “लिबरेशन डे” (मुक्ति दिवस) को संज्ञा दिए।
यस ट्यारिफका अतिरिक्त, ६० देशहरूलाई लक्षित गर्दै थप शुल्कहरू पनि लगाइनेछन्, जुन ती देशहरूले अमेरिकी निर्यातमा लगाउने करको ५०% बराबर हुनेछ। अप्रिल ९ देखि लागू हुने यी ट्यारिफअन्तर्गत चीनलाई ३४% भारी शुल्क लाग्नेछ, युरोपेली संघलाई २०% तथा बेलायतलाई न्यूनतम १०% मात्रै।
युरोपमा असर: व्यापार र अर्थतन्त्रमा ठूलो झड्का
युरोपेली संघका लागि यी ट्यारिफहरूले गम्भीर आर्थिक चुनौती सिर्जना गरेका छन्। जर्मनीको अटोमोबाइल उद्योग, फ्रान्सको विलासी सामान क्षेत्र र इटालीको मेशिनरी उद्योग—सबै युरोप-अमेरिका व्यापारका प्रमुख हिस्सा हुन्—तर अब तिनीहरूले १०% को आधारभूत ट्यारिफका अतिरिक्त २०% थप शुल्कको सामना गर्नुपर्नेछ।
यसबाहेक, औषधि उद्योगमा निर्भर आयरल्यान्ड तथा प्रविधि केन्द्र मानिने नेदरल्यान्ड्स जस्ता साना अर्थतन्त्रहरू पनि प्रभावित हुनेछन्। अमेरिकी बजारमा युरोपेली संघको निर्यातको महत्वपूर्ण स्थान रहेकाले, यी शुल्कहरूले अर्बौं डलरको व्यापार र हजारौं रोजगारी जोखिममा पार्नेछन्।
युरोपेली संघको तीव्र प्रतिक्रिया: विरोध र प्रतिकारको योजना
युरोपेली आयोगकी अध्यक्ष उर्सुला भोन डेर लेयनले एक विज्ञप्ति मार्फत तुरुन्तै ट्रम्पको निर्णयको आलोचना गर्दै यसलाई “विश्व अर्थतन्त्रका लागि ठूलो झड्का” भनेर वर्णन गरिन्। उनले चेतावनी दिँदै भनिन्, “यो कदमले विश्वव्यापी अनिश्चितता र संरक्षणवादलाई बढाउनेछ, जसले उपभोक्ताहरूलाई प्रत्यक्ष मार पार्नेछ।”
उनका अनुसार, “नागरिकहरूले बढी मूल्यमा खाद्यवस्तु किन्नुपर्नेछ, औषधि महँगो हुनेछ, र मुद्रास्फीति झन् बढ्नेछ।” उनले विशेषगरी निम्न आय भएका नागरिकहरूमा यसको गहिरो असर पर्ने बताइन्।
युरोपेली संघ अब प्रतिरोधको तयारीमा जुटेको छ। इस्पातमा लगाइएको ट्यारिफको विरुद्ध अघिल्लो प्रतिक्रिया जस्तै, भोन डेर लेयनले ब्रसेल्स “अर्को कदम चाल्न तयार रहेको” विज्ञप्तिमा बताएकी छिन। अमेरिकी सरकारसँग वार्ता सफल नभए, युरोपले प्रतिशोधात्मक कदम चाल्ने संकेत दिइएको छ। साथै, युरोपेली आयोगले तेस्रो मुलुकबाट हुने डम्पिङ रोक्न पनि कडा कदम चाल्नेछ।
संवादको प्रयास: व्यापार युद्ध रोक्न पहल
राष्ट्रपति ट्रम्पले विश्व व्यापार प्रणालीमा रहेको समस्या औंल्याएका छन्, जसमा भोन डेर लेयन आंशिक रूपमा सहमत छिन्। तर उनले ट्यारिफ समाधान नभएको बताउँदै भनिन्, “ट्यारिफ नै पहिलो र अन्तिम उपाय हुनुहुँदैन।”
युरोपेली संघका व्यापार आयुक्त मारोस सेफ्चोविचले अमेरिकी समकक्षीसँग वार्ता थालेका छन्, जसको उद्देश्य तनाव न्यूनीकरण गर्नु हो। यसका साथै, इस्पात/ स्टिल आयातमा सीमितता लगाउने र अटोमोबाइल तथा औषधि उद्योगसँग रणनीतिक छलफल गर्ने योजनाहरू अघि सारिएका छन्।
अगामी रणनीति: युरोपेली एकता र रक्षा
भोन डेर लेयनले सम्पूर्ण युरोपेली राष्ट्रहरूलाई एकताको सन्देश दिँदै भनिन्, “हामीमध्ये कुनै एकलाई चुनौती दिइयो भने, सबैले प्रतिकार गर्नेछन्।” उनले युरोपेली संघको ४५० मिलियन जनसंख्या भएको एकल बजारलाई “सुरक्षित बन्दरगाह” भन्दै सम्बोधन गरिन् र प्रभावित उद्योगहरू तथा श्रमिकहरूलाई समर्थनको प्रतिबद्धता व्यक्त गरिन्।
यद्यपि युरोप वार्ताका लागि ढोका खुला राख्न चाहन्छ, ब्रसेल्स अब ट्रम्पको “लिबरेशन डे” ट्यारिफबाट सिर्जित आर्थिक आँधीको सामना गर्न तयारी गर्दैछ। यस कदमले दशकौंदेखिको व्यापारिक साझेदारीलाई खतरामा पार्नुका साथै, ट्रान्सएटलान्टिक सम्बन्धको पनि परीक्षा लिनेछ। अबको मुख्य प्रश्न भनेको—के युरोप र अमेरिका व्यापारिक युद्धबाट जोगिन सक्लान्, वा द्वन्द्व झन् चर्किनेछ?
सत्य, तथ्य र स्वतन्त्र सामूदायिक डिजिटल मिडिया
