अमेरिकी सिक्युरिटीज एन्ड एक्सचेन्ज कमिसन (एसईसी) ले भारतीय उद्यमी गौतम अदानी, उनका भतिज सागर अदानी, र सिरिल कबान्सविरुद्ध बहु-अर्ब डलरको सौर ऊर्जा परियोजनामा भारतीय सरकारी अधिकारीहरूसँग मिलेमतो गरी व्यापक भ्रष्टाचार गरेको आरोपमा कारबाही अघि बढाएको छ। यस प्रकरणले अदानी ग्रीन इनर्जी लिमिटेडका प्रमुख गौतम अदानीको प्रतिष्ठा र आर्थिक अवस्थालाई गम्भीर प्रभाव पारेको छ, जसको परिणामस्वरूप उनको व्यक्तिगत सम्पत्ति १५ अर्ब डलरले घटेको छ।
आरोपको विवरण
एसईसीको उजुरीअनुसार, गौतम अदानी र सागर अदानीले मिलेमतो गरी भारतीय सरकारी अधिकारीहरूलाई करोडौं डलरको घूसको प्रस्ताव गरेका थिए। यस भ्रष्टाचारको उद्देश्य सौर ऊर्जा उच्च मूल्यमा बिक्री गराउने प्रतिबद्धता हासिल गर्नु थियो, जसले अदानी ग्रीन इनर्जी र अजुर पावर ग्लोबल लिमिटेड दुवैलाई फाइदा पुर्याउने थियो। अजुर पावरका पूर्व कार्यकारी सिरिल कबान्समाथि पनि यस घूस प्रकरणमा सहायक भूमिका खेलेको आरोप लगाइएको छ।
आरोपका मुख्य बुँदा
१. भ्रष्टाचार योजना: गौतम र सागर अदानीले २५ करोड डलरभन्दा बढीको घूस प्रस्ताव गरी २० वर्षमा २ अर्ब डलर नाफा हुने सौर ऊर्जा आपूर्ति सम्झौताहरू सुरक्षित गर्ने योजना बनाएको आरोप छ।
२. छलपूर्ण विवरण: अदानी कार्यकारीहरूले अमेरिकी लगानीकर्तालाई भ्रष्ट्राचार विरोधी अभ्यासमा प्रतिबद्ध रहेको भन्दै २०२१ मा ७५ करोड डलरको नोट अफरमार्फत १७.५ करोड डलर उठाएका थिए।
३. अजुर पावरको भूमिका: अजुर पावरका कार्यकारी सिरिल कबान्सले भारतीय अधिकारीहरूलाई घूस दिनका लागि सहजीकरण गरेका थिए।
एसईसीको भनाइ
एसईसीका डिभिजन अफ इनफोर्समेन्ट का कार्यकारी निर्देशक सञ्जय वाध्वाले भने, “हामीले आरोप लगाएका छौँ कि गौतम र सागर अदानीले अमेरिकी लगानीकर्तालाई भ्रष्ट्राचार विरोधी अनुपालन कार्यक्रम र व्यवस्थापनको इमान्दारीतामा गलत विवरण दिएर अदानी ग्रीनको बन्ड खरिद गर्न उत्प्रेरित गरे।”
कानूनी कारबाही
एसईसीले गौतम र सागर अदानीविरुद्ध स्थायी निषेधाज्ञा, आर्थिक जरिवाना र कार्यकारी पदमा प्रतिबन्ध लगाउन माग गर्दै उजुरी दायर गरेको छ। सिरिल कबान्समाथि विदेशी भ्रष्ट्राचार अभ्यास ऐन (एफसीपीए) उल्लंघन गरेको आरोप छ।
यसका साथै, अमेरिकी न्याय विभागको पूर्वी न्यूयोर्क जिल्ला कार्यालय ले गौतम अदानी, सागर अदानी, सिरिल कबान्स, र अन्य सम्बन्धित व्यक्तिहरूविरुद्ध आपराधिक मुद्दा दर्ता गरेको छ।
अडानी समूहमाथि असर
यो प्रकरणले अदानी समूहको प्रतिष्ठा र वित्तीय स्थायित्वमा गम्भीर प्रभाव पारेको छ। अदानी ग्रीन इनर्जी र अजुर पावर को सेयर मूल्यमा ठूलो गिरावट आएको छ। साथै, यो प्रकरणले अदानी समूहको कर्पोरेट प्रशासन र पारदर्शितामाथि गम्भीर प्रश्न खडा गरेको छ।
जाँच जारी
एसईसीको अनुसन्धान न्यूयोर्क र बोस्टन क्षेत्रीय कार्यालयहरूले गरेका हुन्, जसलाई अमेरिकी न्याय विभाग, एफबीआई, र अमेरिकी अटर्नी कार्यालयले सहयोग गरेको छ।
यो प्रकरणले न केवल गौतम अदानीको व्यावसायिक साम्राज्यलाई चुनौती दिएको छ, भारतको नवीकरणीय ऊर्जा क्षेत्र र त्यसमा अन्तर्राष्ट्रिय लगानीकर्ताको विश्वासमाथि समेत शंका उब्जाएको छ।
सत्य, तथ्य र स्वतन्त्र सामूदायिक डिजिटल मिडिया
